Cael fisa ar gyfer aelod o'ch teulu sy'n oedolyn i ymuno â chi yn y DU

Dod ag aelodau o’r teulu o Wcráin i’r DU

Mae rheolau arbennig ar gyfer aelodau o’r teulu sy’n wladolion Wcráin. Darllenwch y rheolau ynghylch dod ag aelodau o’r teulu o Wcráin i’r DU.

Dim ond os oes ganddynt anghenion gofal tymor hir y gall eich aelod o’r teulu sy’n oedolyn wneud cais i ymuno â chi yn y DU ac y gallant ddangos bod angen eich cymorth arnynt yn y DU.

Bydd angen iddo wneud cais am 'fisa perthynas sy'n oedolyn dibynnol'. Mae'r fisâu hyn yn anodd iawn eu cael ac maent yn costio dros £3,000 - ni fydd yr aelod o'ch teulu yn cael ei arian yn ôl os gwrthodir ei gais.

Mae’r rheolau’n wahanol os ydych chi eisiau noddi eich partner. Edrychwch i weld a all eich partner gael fisa i fyw yn y DU.

Os bydd yr aelod o'ch teulu'n gwneud cais fel oedolyn dibynnol, cewch eich galw yn 'noddwr' iddo.

Os bydd cais yr aelod o'ch teulu'n llwyddiannus, bydd fel arfer yn cael yr hawl i aros yn y DU yn barhaol. Gelwir hyn yn 'ganiatâd amhenodol'.

Bydd angen i chi wirio:

• a allwch chi noddi aelod o’ch teulu sy’n oedolyn

• pwy all wneud cais fel oedolyn dibynnol

• os oes gennych chi ddigon o incwm a chynilion i noddi aelod o'ch teulu sy'n oedolyn

• bod lle bydd eich oedolyn sy’n aelod o’r teulu yn byw yn ddiogel ac yn addas

Gweld a allwch chi noddi oedolyn sy’n aelod o’r teulu

Gallwch noddi aelod o’ch teulu sy’n oedolyn i wneud cais fel oedolyn dibynnol os oes gennych un o’r canlynol:

• Dinasyddiaeth Brydeinig

• Dinasyddiaeth Wyddelig - rhaid i chi fod yn byw neu wedi byw yn y DU

• caniatâd amhenodol i aros neu hawl preswylio

• Statws preswylydd sefydlog o’r Cynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE

• statws preswylydd cyn-sefydlog o’r Cynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE - mae’n rhaid eich bod wedi dod i’r DU erbyn 31 Rhagfyr 2020

• Statws ffoadur neu ddiogelwch dyngarol

Gweld pwy all wneud cais fel oedolyn dibynnol

Dim ond os yw’r canlynol yn berthnasol y gall oedolyn sy’n aelod o’ch teulu wneud cais fel oedolyn dibynnol:

• rhiant

• nain/taid

• brawd neu chwaer 18 oed neu hŷn

• plentyn 18 oed neu hŷn

Rhaid i oedolyn sy’n aelod o’r teulu fod angen gofal tymor hir. Er enghraifft, efallai y bydd arnynt angen rhywun i goginio prydau bwyd iddynt neu eu helpu i wisgo.

Rhaid i’r aelod o’ch teulu sy’n oedolyn beidio â gallu cael gafael na fforddio’r gofal sydd ei angen arno yn y wlad lle mae’n byw – hyd yn oed gyda’ch help chi. Ni ddylai fod unrhyw un arall a allai ofalu amdanynt yn rhesymol, fel partner neu berthynas agos.

Ni all eich aelod o’r teulu sy’n oedolyn wneud cais os oes arno ddyled o £500 neu fwy i’r GIG.

Dim ond os yw'n byw y tu allan i'r DU y gall eich oedolyn sy'n aelod o'r teulu wneud cais am fisa oedolyn dibynnol. Gofynnwch am help gan gynghorydd arbenigol os yw eisoes yn y DU.

Darllenwch y rheolau ynghylch eich incwm a'ch cynilion

Rhaid i chi ddangos y bydd gennych ddigon o incwm i ofalu am yr aelod o’ch teulu sy’n oedolyn. Gelwir hyn yn brawf ‘cynnal a chadw digonol’.

Bydd angen i chi lofnodi ffurflen sy'n dweud y byddwch yn cefnogi’r aelod o'ch teulu sy'n oedolyn - gelwir hyn yn 'ymgymeriad cynnal a chadw'. Os ydych chi'n ffoadur neu os oes gennych ddiogelwch dyngarol, dim ond os oes gennych ganiatâd amhenodol y mae'n rhaid i chi lofnodi ymgymeriad cynnal a chadw.

Mae copi o’r ymgymeriad cynnal a chadw ar gael ar GOV.UK.

I weld a allwch chi basio'r prawf cynnal a chadw digonol, rhaid i chi gyfrifo'n gyntaf faint o incwm y mae'r llywodraeth yn dweud bod ei angen arnoch bob wythnos. Yna bydd angen i chi wirio a oes gennych ddigon o incwm.

Cyfrifwch faint o incwm sydd ei angen arnoch bob wythnos

I gyfrifo faint o incwm y mae'r llywodraeth yn dweud bod ei angen arnoch bob wythnos, adiwch y canlynol at ei gilydd:

• £90.50 os ydych chi'n sengl neu £142.25 os ydych chi'n byw gyda phartner

• £90.50 os yw’r aelod o'ch teulu sy'n oedolyn yn 25 oed neu'n hŷn, neu £71.70 os yw o dan 25 oed

• £83.24 ar gyfer pob plentyn dan 18 oed sy’n byw gyda chi

• eich costau tai - eich taliadau rhent neu forgais ynghyd â'ch treth gyngor yw'r rhain

Pan fyddwch yn cyfrifo eich costau tai, peidiwch â chynnwys unrhyw ran o'r costau a fydd yn cael eu talu gan y Gostyngiad yn y Dreth Gyngor, y Budd-dal Tai neu elfen dai'r Credyd Cynhwysol.

Bydd y Swyddfa Gartref yn edrych ar faint o fudd-daliadau y byddwch yn eu cael a'r dreth gyngor y bydd yn rhaid i chi ei thalu pan fydd aelod o'ch teulu sy'n oedolyn yn byw gyda chi.

Pan fydd aelod o'ch teulu sy'n oedolyn yn byw gyda chi, bydd 'didyniad heb fod yn ddibynnol' yn cael ei dynnu oddi ar eich Budd-dal Tai. Os ydych chi'n derbyn Credyd Cynhwysol, gelwir hyn yn 'gyfraniad costau tai'.

Os ydych chi’n cael elfen dai’r Credyd Cynhwysol, y cyfraniad costau tai yw £85.73 bob mis. Os ydych chi'n cael Budd-dal Tai, y didyniad heb fod yn ddibynnol yw o leiaf £19.30 - bydd yn fwy os bydd aelod o'ch teulu sy'n oedolyn yn ennill cyflog pan fydd yn byw gyda chi. 

Os ydych chi'n cael gostyngiad i unigolyn sengl ar eich treth gyngor ar hyn o bryd, bydd fel arfer yn dod i ben pan fydd aelod o'ch teulu sy'n oedolyn yn symud i mewn.

Enghraifft

Mae tad Monique yn gwneud cais am fisa i ddod i’r DU – mae’n 65 oed. Mae Monique yn byw gyda’i gwraig a’i mab, sy’n 8 oed.

Cyfanswm yr incwm wythnosol sydd ei angen ar Monique i noddi ei thad yw £142.25 a £90.50 ar gyfer ei thad, ynghyd ag £83.24 ar gyfer ei mab, ynghyd â’i chostau tai.

Mae’r elfen dai o’r Credyd Cynhwysol yn ymdrin yn gyfan gwbl â rhent Monique. Pan fydd ei thad yn byw gyda hi, bydd cyfraniad costau tai o £85.73 bob mis - mae hyn yn golygu y bydd yn rhaid iddi dalu £19.78 o’i rhent bob wythnos.

Mae treth gyngor Monique yn £30 yr wythnos. Mae hi’n cael Gostyngiad o £10 yn y Dreth Gyngor bob wythnos. £30 llai £10 ydy £20. Mae hyn yn golygu bod angen £20 o incwm arni ar gyfer y dreth gyngor bob wythnos.

Mae costau tai Monique yn £19.78 ynghyd â £20. Mae hyn yn £39.78.

Cyfanswm yr incwm sydd ei angen bob wythnos ar Monique yw £142.25 ynghyd â £77 a £90.50 ynghyd ag £83.24 a £39.78. Mae hyn yn £355.77.

Gweld a oes gennych chi ddigon o incwm

Cyfrifwch faint o incwm y byddwch yn ei gael bob wythnos ar ôl tynnu treth. Os ydych yn byw gyda phartner, gallwch ychwanegu ei incwm at eich incwm chi. Gallwch gynnwys enillion, pensiynau ac incwm o bethau fel rhent neu gyfranddaliadau.

Os oes gennych unrhyw gynilion, gallwch eu hychwanegu at eich incwm - rhaid i chi fod wedi cael y cynilion am o leiaf 6 mis. Rhannwch swm eich cynilion gyda 52 - dyma faint y gallwch ei ychwanegu at eich incwm wythnosol.

Os yw cyfanswm eich incwm yn ddigon uchel, byddwch yn bodloni’r prawf cynnal a chadw digonol.

Enghraifft

Mae tad Monique yn gwneud cais am fisa i ddod i’r DU. Cyfanswm yr incwm wythnosol sydd ei angen arni i noddi ei thad yw £355.77.

Enillion wythnosol Monique ar ôl treth yw £120. Enillion wythnosol ei gwraig ar ôl treth yw £150. Nid oes ganddynt incwm arall.

Mae £190 a £150 yn £340.

Mae Monique a’i gwraig wedi cael £2,600 o gynilion dros y 6 mis diwethaf. £2,600 wedi’i rannu â 52 yw £50. Mae hyn yn cael ei ychwanegu at eu hincwm.

Mae £340 a £50 yn £390. Cyfanswm incwm wythnosol Monique yw £390. Mae hyn yn fwy na’r hyn y mae’r llywodraeth yn dweud sydd ei angen arni, felly gall Monique noddi ei thad.

Os nad yw cyfanswm eich incwm yn ddigon uchel

Pan fyddwch yn cyfrifo cyfanswm eich incwm, efallai y gallwch gynnwys budd-daliadau eraill a gewch - er enghraifft rhai rhannau o'r Credyd Cynhwysol. Mae’n dibynnu ar eich amgylchiadau.

Os oes angen help arnoch i gyfrifo a ydych chi'n bodloni'r prawf cynnal a chadw digonol, siaradwch â chynghorydd.

Gwnewch yn siŵr bod lle byddant yn byw yn ddiogel ac yn addas

Bydd yn rhaid i oedolyn sy’n aelod o’ch teulu ddangos bod rhywle lle gall fyw yn y DU sy’n ddiogel, yn addas ac yn ddigon mawr iddo ef ac i unrhyw un y bydd yn byw gyda nhw.

Mae angen rhywle ar eich oedolyn sy’n aelod o’r teulu i aros yn y tymor hir. Er enghraifft, efallai fod ganddo gytundeb tenantiaeth neu ystafell ei hun yn eich cartref.

Os ydych yn byw mewn tŷ cyngor neu os yw eich landlord yn gymdeithas dai, gallwch weld faint o bobl sy'n cael byw yn eich cartref. Gelwir hyn yn ‘nifer y bobl a ganiateir’ (PNP). Fel arfer, mae'r PNP ar eich cytundeb tenantiaeth, neu gallwch ofyn i'ch landlord. Nid yw plant dan flwydd oed yn cael eu cynnwys yn y cyfanswm, ac mae plant rhwng 1 a 10 oed yn cyfrif fel hanner person.

Os nad yw eich landlord yn gyngor neu'n gymdeithas dai, edrychwch ar ganllawiau eich cyngor lleol am orlenwi. Gallwch ddod o hyd i’ch cyngor lleol ar GOV.UK.

Gweld am ba hyd y bydd fisa aelod o'ch teulu sy'n oedolyn yn para

Os bydd cais aelod o'ch teulu sy'n oedolyn yn llwyddiannus, bydd fel arfer yn cael 'caniatâd amhenodol'. Mae hyn yn golygu y gall aros yn y DU yn barhaol.

Fel arfer, dim ond os bydd y tu allan i'r ardal deithio gyffredin am fwy na 2 flynedd yn olynol y bydd yn colli ei ganiatâd amhenodol. Yr ardal deithio gyffredin yw’r DU, Iwerddon, Guernsey, Jersey ac Ynys Manaw.

Mae’r rheolau’n fwy cymhleth os yw’r canlynol yn berthnasol:

• mae gennych statws ffoadur neu ddiogelwch dyngarol

• does gennych chi ddim caniatâd amhenodol

Yn y sefyllfa hon, bydd yr aelod o'ch teulu sy'n oedolyn yn cael fisa sy'n para tan ddiwedd eich caniatâd. Pan fyddwch chi'n gallu gwneud cais am ganiatâd amhenodol, gall aelod o'ch teulu sy'n oedolyn wneud cais hefyd - does dim ots ers faint mae wedi bod yn y DU. Bydd angen iddo ddangos yr un pethau'n union â phan wnaeth gais am ei fisa perthynas sy’n oedolyn dibynnol am y tro cyntaf. Bydd yn rhaid i chi lofnodi ymrwymiad cynnal a chadw.

Gweld hawliau aelod o'ch teulu sy'n oedolyn os yw'n cael fisa

Bydd gan aelod o’ch teulu sy’n oedolyn yr hawl i wneud y canlynol:

• gweithio neu astudio

• rhentu neu brynu rhywle i fyw

• defnyddio’r GIG

• gadael y DU a dychwelyd cynifer o weithiau ag y dymunant

Cael budd-daliadau a chymorth gyda thai

Oherwydd bod yn rhaid i chi lofnodi ymgymeriad cynnal a chadw, mae rheolau arbennig os yw aelod o'ch teulu sy'n oedolyn yn dymuno hawlio budd-daliadau neu help gyda thai. Daw’r rheolau i ben 5 mlynedd ar ôl iddynt gyrraedd – neu’n gynharach os bydd ei noddwr yn marw.

Mae’r rheolau’n dibynnu ar a oes gan aelod o’ch teulu sy’n oedolyn ganiatâd amhenodol.

Os oes ganddo ganiatâd amhenodol, ni all hawlio'r budd-daliadau canlynol:

• Credyd Cynhwysol

• Credyd Pensiwn

• Budd-dal Tai

• Credydau treth

• Lwfans Cyflogaeth a Chymorth yn seiliedig ar Incwm (ESA)

• Lwfans Ceisio Gwaith yn seiliedig ar Incwm (JSA)

• Cymhorthdal Incwm

Gall hefyd wneud cais am dŷ cyngor, neu wneud cais digartrefedd i'ch cyngor lleol.

Gall hawlio unrhyw fudd-daliadau eraill, er enghraifft Taliad Annibyniaeth Personol neu Lwfans Gweini.

Os nad oes gan aelod o'ch teulu sy'n oedolyn ganiatâd amhenodol, ni all hawlio unrhyw arian cyhoeddus. Gelwir hyn yn ‘amod dim cyllid cyhoeddus’. Dim ond os ydych chi’n ffoadur heb ganiatâd amhenodol pan wnaethoch chi lofnodi’r ymrwymiad y bydd yn y sefyllfa hon. Gwiriwch beth sy’n cyfrif fel arian cyhoeddus a beth y gall ei hawlio o hyd.

Gwneud cais am fisa oedolyn dibynnol

Edrychwch sut gall oedolyn sy'n aelod o'ch teulu wneud cais fel oedolyn dibynnol.

Gall fod yn anodd iawn cael fisa perthynas sy’n oedolyn dibynnol. Gofynnwch am help gan gynghorydd arbenigol cyn gwneud cais.