Cael cymorth gyda chostau os oes gennych blentyn neu os ydych yn feichiog

Efallai y gallwch gael arian ychwanegol i helpu i dalu am gostau hanfodol megis bwyd, gofal plant a chostau ysgol.

Gwiriwch pa fudd-daliadau y gallwch eu cael

Efallai y gallwch hawlio budd-daliadau ychwanegol os oes gennych blentyn. Er enghraifft:

• Budd-dal Plant

• Credyd Cynhwysol

• Lwfans Gwarcheidwad, os ydych yn gyfrifol am blentyn y mae ei rieni wedi marw

• Lwfans Byw i'r Anabl (DLA), os yw eich plentyn dan 16 oed ac yn sâl, yn anabl neu os oes ganddo gyflwr iechyd meddwl

• Taliad Annibyniaeth Personol (PIP), os yw eich plentyn dros 16 oed ac yn sâl, yn anabl neu os oes ganddo gyflwr iechyd meddwl

• Lwfans Gofalwr, os yw'ch plentyn yn cael DLA neu PIP

Gallwch ddefnyddio cyfrifiannell budd-daliadau Turn2us i gael syniad cyflym o ba fudd-daliadau a chymorth ariannol arall y gallech ei gael.

Defnyddiwch gyfrifiannell budd-daliadau Turn2us.

Os ydych ar absenoldeb mamolaeth

Os na allwch chi gael tâl mamolaeth, mae'n bosib y gallwch chi hawlio Lwfans Mamolaeth. 

Gwiriwch a allwch chi gael tâl mamolaeth neu Lwfans Mamolaeth

Os ydych chi eisoes yn cael budd-daliadau

Efallai y gallwch gael arian neu gymorth ychwanegol os oes gennych blentyn.

You might be able to get extra money or help because you have a child. 

Gwiriwch a allwch chi gael grant

Efallai y gallwch gael taliad untro o £500 i helpu gyda chostau:

• os ydych chi'n cael eich babi cyntaf 

• os ydych chi'n disgwyl genedigaeth luosog - er enghraifft efeilliaid 

Rhaid eich bod yn cael budd-daliadau penodol a rhaid i chi hawlio cyn i'ch babi droi’n 6 mis oed. Darganfyddwch sut mae gwneud cais am Grant Mamolaeth Cychwyn Cadarn ar GOV.UK.

Efallai bod grantiau eraill ar gael yn eich ardal chi. Gwiriwch a allwch chi gael unrhyw grantiau eraill ar wefan Turn2us.

Cael help gyda chostau gofal plant

Mae gwahanol gynlluniau ar gael i'ch helpu i dalu am ofal plant. Dim ond am ‘ofal plant cymeradwy’ y bydd y rhain yn talu - gwiriwch pa fathau o ofal plant sydd wedi'u cymeradwyo ar GOV.UK.

Efallai y byddwch chi’n gallu cael mwy o gymorth:

• os ydych yn cael unrhyw fudd-daliadau

• yn ddibynnol ar oed eich plentyn

• yn ddibynnol ar eich incwm

• os yw eich plentyn yn anabl

Yn ddibynnol ar eich amgylchiadau, efallai y gallwch ddefnyddio mwy nag un cynllun. 

Gwiriwch pa gymorth y gallwch ei gael ar wefan Childcare Choices llywodraeth y DU

Os ydych yn gweithio ac yn hawlio Credyd Cynhwysol

Os ydych chi'n gweithio ac yn hawlio Credyd Cynhwysol, efallai y gallwch hawlio hyd at 85% o'ch costau gofal plant yn ôl. Gallwch gael hyd at £950.92 y mis ar gyfer un plentyn dan 17 oed, neu £1,630.15 ar gyfer 2 blentyn neu fwy. 

Gwiriwch a allwch chi hawlio costau gofal plant yn ôl drwy Gredyd Cynhwysol ar GOV.UK

Os ydych chi’n ennill o leiaf £167 yr wythnos

Efallai y gallwch wneud cais i’r cynllun Gofal Plant Di-dreth. Gall hyn eich helpu gyda chostau gofal plant, er enghraifft gwarchodwyr plant, meithrinfeydd a chlybiau gwyliau. Gallwch gael hyd at:

• £2,000 y flwyddyn ar gyfer pob plentyn dan 12 oed

• £4,000 y flwyddyn ar gyfer pob plentyn anabl dan 17 oed

Ni allwch chi gael Gofal Plant Di-dreth os ydych chi’n cael Credyd Cynhwysol, talebau gofal plant, Credyd Treth Plant neu Gredyd Treth Gwaith. 

Gwiriwch a allwch chi gael Gofal Plant Di-dreth ar GOV.UK

Os yw eich plentyn dan 5 oed

Os ydych chi’n ennill dros £167 ac os oes gennych chi blentyn sy’n 3 neu 4 oed, efallai y byddwch chi hefyd yn gallu cael 30 awr yr wythnos o ofal plant ac addysg gynnar am ddim o dan ‘y Cynnig Gofal Plant’. Mae hyn am 48 wythnos y flwyddyn, ac mae’n cynnwys:

• o leiaf 10 awr o addysg gynnar, er enghraifft mewn cylch chwarae neu feithrinfa 

• hyd at 20 awr yr wythnos o ofal plant

Gwiriwch a allwch chi gael ‘y Cynnig Gofal Plant’ ar wefan Llywodraeth Cymru

Os oes gennych blentyn dan 4 oed, efallai y gallwch gael help gan y cynllun 'Dechrau'n Deg'. Nid yw hyn yn dibynnu ar eich incwm - ond dim ond mewn rhai rhannau o Gymru y mae ar gael.

Gwiriwch a allwch chi ymgeisio am gymorth Dechrau'n Deg ar wefan Llywodraeth Cymru

Cael help i dalu am fwyd

Os ydych chi'n cael trafferth talu am fwyd, holwch sut i gael atgyfeiriad at fanc bwyd.

Rhagor o wybodaeth am sut i gael help gan fanc bwyd

Efallai y byddwch hefyd yn gallu cael cymorth gan fanc babanod lleol - mae'r rhain yn cynnig hanfodion am ddim megis clytiau, teganau, esgidiau a dillad. 

Mae rhai banciau bwyd hefyd yn darparu clytiau, weips babi a bwyd babi. 

Chwiliwch ar-lein i ddod o hyd i'ch banc babi neu fanc bwyd agosaf - neu siaradwch â'ch bydwraig neu'ch ymwelydd iechyd.

Cael cerdyn Cychwyn Iach

Efallai y gallwch gael cerdyn Cychwyn Iach i'ch helpu i brynu rhai mathau o laeth, fformiwla babanod, ffrwythau a llysiau.

I gael y cerdyn Cychwyn Iach, rhaid i chi fod yn feichiog am o leiaf 10 wythnos neu fod gennych blentyn dan 4 oed. Yn ogystal, rhaid eich bod yn cael un o’r canlynol:

• Credyd Cynhwysol - ond dim ond os yw eich cartref yn ennill £408 y mis neu lai

• Cymhorthdal Incwm

• Lwfans Ceisio Gwaith yn Seiliedig ar Incwm

• Lwfans Cyflogaeth a Chymorth yn Seiliedig ar Incwm - ond dim ond os ydych chi'n feichiog 

• Credyd Pensiwn

• Credyd Treth Plant - ond dim ond os yw eich cartref yn ennill £16,190 y flwyddyn neu lai

Os ydych chi'n cael Credyd Treth Plant, chewch chi ddim y cerdyn os ydych chi hefyd yn cael Credyd Treth Gwaith - oni bai eich bod yn cael y taliad 'ymlaen llaw'. Credyd Treth Gwaith ‘ymlaen llaw’ yw'r taliad a gewch am 4 wythnos ar ôl i chi stopio bod yn gymwys i gael Credyd Treth Gwaith.

Gyda’r cerdyn Cychwyn Iach, byddwch yn cael:

• £4.25 bob wythnos, o wythnos 10 eich beichiogrwydd

• £8.50 bob wythnos ar gyfer plant rhwng genedigaeth a blwydd oed

• £4.25 bob wythnos, i blant rhwng 1 a 4 oed

• fitaminau am ddim 

Gallwch wneud cais am y cynllun Cychwyn Iach ar wefan y GIG

Cael help gyda chostau ysgol

Os ydych chi ar incwm isel neu'n hawlio budd-daliadau penodol, efallai y gallwch gael help gyda chostau anfon eich plant i'r ysgol.

Er enghraifft, gallech chi gael:

• prydau ysgol am ddim

• cludiant am ddim i'r ysgol

• grant i’ch helpu i brynu dillad neu wisg ysgol 

• cymorth gyda thripiau ysgol

Rhagor o wybodaeth am gael help gyda chostau ysgol

Cael mwy o help gyda chostau byw

Gallwch hefyd gael help nad yw'n ddibynnol ar gael plant. Gwiriwch pa gymorth arall sydd ar gael i’ch helpu gyda chostau byw.