Cwyno am feilïaid

Gallwch gwyno am feilïaid (neu ‘asiantau gorfodi’) os byddan nhw’n eich trin chi’n wael neu os na fyddan nhw’n dilyn y rheolau. Mae cwyno yn gallu rhoi mwy o amser i chi, cael eich nwyddau yn ôl neu atal beilïaid rhag ymweld â chi rhagor.

Ni fydd cwyno’n canslo’ch dyled wreiddiol, ond mae’n gallu rhoi cyfle i chi ddelio â’r ddyled mewn ffordd sy’n addas i chi.

Cyn i chi gwyno, edrychwch ar y rheolau ychwanegol y dylai beilïaid eu dilyn:

• os ydych chi’n anabl neu’n ddifrifol wael

• os oes gennych chi broblemau iechyd meddwl

• os oes gennych chi blant neu os ydych chi’n feichiog

• os ydych chi’n iau nag 18 oed neu dros 65 oed

• os nad ydych chi’n siarad neu’n darllen Saesneg yn dda

• os ydych chi o dan straen, oherwydd profedigaeth ddiweddar neu ddiweithdra efallai

Mae eich cwyn yn fwy tebygol o lwyddo os yw’r beilïaid wedi torri’r rheolau ychwanegol hyn.

Pryd i gwyno

Dylech gwyno os bydd beilïaid:

• yn torri’r rheolau ynghylch mynd i mewn i’ch cartref – neu’n dweud celwydd am beth maen nhw’n gallu ei wneud i fynd i mewn

• yn cymryd pethau na ddylen nhw eu cymryd – neu’n bygwth cymryd pethau na fydden nhw eu cymryd

• yn gwrthod cynnig rhesymol i ad-dalu’r ddyled – neu’n rhoi pwysau arnoch chi i dalu mwy nag rydych chi’n gallu ei fforddio

• wedi methu ag anfon y gwaith papur priodol atoch chi cyn ymweld â chi

• yn dal ati i gysylltu â chi er nad oes arnoch chi’r ddyled

• yn gwahaniaethu yn eich erbyn ar sail eich hil, crefydd, rhyw, rhywioldeb, oedran neu anabledd – edrychwch a yw rhywun yn gwahaniaethu yn eich erbyn

Mae proses ar wahân ar gyfer ffioedd – dechreuwch trwy edrych ar ffioedd beilïaid.

Os bydd beilïaid yn aflonyddu arnoch chi neu’n ymddwyn yn ymosodol

Dylech gwyno hefyd os bydd beilïaid yn aflonyddu arnoch chi neu’n ymddwyn yn ymosodol. Mae hyn yn cynnwys:

• bygythiadau neu drais

• defnyddio iaith sarhaus

• eich ffonio chi, anfon negeseuon testun atoch neu ymweld â chi dro ar ôl tro

• dweud wrth gymdogion am eich dyled neu fynnu cael gwybodaeth ganddyn nhw

• rhoi pwysau arnoch chi i dalu dyled rhywun arall

• dal ati i ymweld â chi neu gysylltu â chi ar ôl i chi dalu’r ddyled

I bwy ddylech chi gwyno?

Edrychwch i bwy rydych chi mewn dyled – y ‘credydwr’ yw hwn. Er enghraifft, os mai dyled y dreth gyngor sydd gennych chi, eich cyngor lleol yw’ch credydwr – nid y beilïaid.

Fel arfer, mae’n well cwyno i’ch credydwr yn hytrach nag i’r beilïaid. Y rheswm am hyn yw bod eich credydwr yn gallu dweud wrth y beilïaid am roi’r gorau iddi os nad ydyn nhw’n dilyn y rheolau.

Gallwch gael manylion cyswllt y rhan fwyaf o gredydwyr ar-lein. Ar gyfer rhai credydwyr, gallwch edrych mewn llefydd penodol:

Sut i ysgrifennu’ch cwyn

Dysgwch sut i ysgrifennu llythyr yn cwyno am feilïaid – gan gynnwys beth y dylech chi ofyn i’r credydwr ei wneud.

Anfon copi o’ch cwyn at y beilïaid

Y peth pwysicaf yw cwyno i’ch credydwr, ond anfon copi at y beilïaid hefyd. Bydd hyn yn caniatáu i chi gymryd mwy o gamau yn ddiweddarach os na fydd cwyno i’ch credydwr yn helpu.

Ni ddylai beilïaid ymweld â chi na chymryd unrhyw gamau eraill yn eich erbyn chi hyd nes y bydd eich credydwr wedi delio â’ch cwyn. Os byddwch chi’n derbyn unrhyw ymweliadau neu lythyrau pellach, ffoniwch gwmni’r beilïaid a dywedwch wrthyn nhw eich bod chi’n disgwyl i’ch credydwr ddelio â’ch cwyn.

I anfon copi o’ch cwyn at y beilïaid, edrychwch am broses gwyno ar eu gwefan. Gallwch ofyn i feili sut i gwyno os bydd yn ymweld â chi hefyd.

Os nad oes gan feilïaid broses gwyno neu os na fyddan nhw’n dweud wrthych chi sut i gwyno, ychwanegwch hyn at eich cwyn i’ch credydwr. Dywedwch fod hyn yn groes i’r safonau cenedlaethol y dylai beilïaid eu dilyn. Gofynnwch i’ch credydwr gymryd y ddyled yn ôl ac atal y beilïaid rhag gweithredu ymhellach.

Cwyno i gorff masnach

Os nad ydych chi’n hapus â’r ymateb gan eich credydwr, gallwch gwyno i gorff masnach beilïaid. Gall y beilïaid ddal ati i ymweld â chi ac anfon llythyrau atoch chi tra’ch bod chi’n cwyno.

Dim ond ar ôl i chi gael ymateb gan y cwmni beilïaid yr anfonoch chi gopi o’ch cwyn ato y gallwch gwyno i gorff masnach. Gallwch gwyno i gorff masnach hefyd os nad ydych chi wedi clywed unrhyw beth gan y beilïaid ar ôl 28 diwrnod.

Gallwch gwyno i’r Gymdeithas Gorfodi Sifil os yw’ch dyled am:

• y dreth gyngor

• dirwyon llysoedd ynadon

• dirwyon parcio

• taliadau cynnal plant

• ardrethi busnes neu rent

Gallwch gwyno i Gymdeithas Swyddogion Gorfodi’r Uchel Lys os ydych chi’n delio â swyddogion gorfodi’r uchel lys. Rhaid i feilïaid ddweud os ydyn nhw’n swyddogion gorfodi’r uchel lys – bydd hyn wedi’i nodi ar unrhyw lythyrau maen nhw wedi’u hanfon atoch chi ac ar y cardiau adnabod y mae’n rhaid iddyn nhw ddangos i chi os byddan nhw’n ymweld â chi.

I gwyno i Gymdeithas Swyddogion Gorfodi’r Uchel Lys, anfonwch eich cwyn mewn e-bost i complaints@hceoa.org.uk Gallwch gwyno hefyd trwy ffonio 0844 824 4575 – ond mae’n well anfon e-bost os gallwch. Trwy anfon e-bost, gallwch fanylu ar eich cwyn a chadw cofnod o’r hyn a anfonoch chi.

Cwyno i ombwdsmon

Bydd gan rai credydwyr ombwdsmon. Sefydliad ar wahân yw hwn sy’n gofalu eu bod nhw’n ymddwyn yn briodol. Gallwch gwyno i ombwdsmon am feilïaid sy’n casglu dyledion i:

• gyngor lleol

• llys ynadon

• Cyllid a Thollau Ei Mawrhydi

• yr Adran Gwaith a Phensiynau

• cwmni ynni, rhyngrwyd neu ffôn

Gallwch gwyno i ombwdsmon am ddim, ond mae angen i chi fod wedi cwyno i’ch credydwr yn gyntaf.

Gwneud cais i lys i atal beili

Os yw beili wedi ymddwyn mor wael fel eich bod chi’n credu na ddylai gael bod yn feili rhagor, gallwch wneud cais i lys am i’w drwydded gael ei chymryd oddi arno. Bydd hyn yn ei atal rhag gweithio fel beili – ni fydd yn cysylltu â chi rhagor ac ni fydd rhaid i chi dalu ei ffioedd.

Cysylltwch â'ch Cyngor ar Bopeth lleol i gael help os ydych chi’n ystyried cymryd camau llys yn erbyn beilïaid. Bydd cynghorwr yn gallu trafod yr opsiynau gyda chi.