Cael Taliad Annibyniaeth Personol (PIP) ar ôl cyrraedd oed Pensiwn y Wladwriaeth

Mae'r cyngor hwn yn berthnasol i Cymru. Gweler cyngor ar gyfer Gweler cyngor ar gyfer Lloegr, Gweler cyngor ar gyfer Gogledd Iwerddon, Gweler cyngor ar gyfer Yr Alban

Os ydych eisoes yn cael PIP, bydd yn parhau pan fyddwch yn cyrraedd oed Pensiwn y Wladwriaeth. Gallwch wirio eich oedran Pensiwn y Wladwriaeth ar GOV.UK.

Ni all y rhan fwyaf o bobl wneud cais newydd am PIP ar ôl iddynt gyrraedd oed Pensiwn y Wladwriaeth. Efallai y gallwch wneud hawliad newydd:

  • os daeth eich PIP i ben yn y flwyddyn ddiwethaf

  • os ydych chi'n cael Lwfans Byw i'r Anabl (DLA) - neu os daeth i ben yn y flwyddyn ddiwethaf

Ni allwch hawlio PIP os cawsoch eich geni cyn 9 Ebrill 1948.

Os na allwch hawlio PIP, efallai y gallwch gael Lwfans Gweini yn lle hynny - gwiriwch a allwch hawlio'r Lwfans Gweini.

Os bydd eich cyflwr yn gwaethygu tra'ch bod yn cael PIP ar ôl oedran Pensiwn y Wladwriaeth, mae rheolau ychwanegol ynghylch cael mwy o PIP.

Gwiriwch a allwch chi gael budd-daliadau arall

Efallai y byddai'n werth gwneud cais am fudd-daliadau fel Credyd Pensiwn - neu Gredyd Cynhwysol os ydych chi'n byw gyda phartner o dan oedran Pensiwn y Wladwriaeth. 

Os ydych yn cael Credyd Pensiwn neu Gredyd Cynhwysol, gallwch gael cymorth ychwanegol gyda chostau byw - er enghraifft Taliadau Tanwydd Gaeaf. Gallwch:

Gwneud hawliad PIP newydd os daeth eich dyfarniad i ben yn y flwyddyn ddiwethaf

Efallai y gallwch wneud cais newydd am PIP os daeth eich hawliad PIP diwethaf i ben lai na blwyddyn yn ôl.

Dim ond os yw'r canlynol yn berthnasol y gallwch chi hawlio PIP ar gyfer cyflwr meddygol:

  • gwnaethoch hawlio am yr un cyflwr fel rhan o'ch hawliad PIP diwethaf

  • datblygodd o gyflwr roeddech chi wedi’i hawlio ar ei gyfer fel rhan o’ch hawliad PIP diwethaf

Er enghraifft, os oedd eich hawliad diwethaf ar gyfer diabetes a bod eich diabetes bellach wedi'i gwneud yn anoddach i chi weld, gallwch hawlio PIP ar gyfer eich diabetes a'ch colli golwg.

Gwiriwch sut i hawlio PIP.

Gwiriwch y rheolau ychwanegol ynghylch faint o PIP y gallwch chi ei gael

Os ydych yn hawlio PIP ar ôl oedran Pensiwn y Wladwriaeth, mae rheolau ychwanegol ynghylch yr 'elfen symudedd'. Mae’r elfen symudedd ar gyfer y cymorth ychwanegol sydd ei angen arnoch i symud o gwmpas.

Allwch chi ddim:

  • dechrau cael yr elfen symudedd, oni bai eich bod wedi'i chael yn eich cais PIP diwethaf

  • cael cyfradd uwch yr elfen symudedd os mai dim ond y gyfradd safonol a gawsoch yn eich hawliad PIP diwethaf

Mae’r rheolau hyn yn berthnasol hyd yn oed os yw eich cyflwr meddygol wedi gwaethygu.

Rhagor o wybodaeth am elfennau’r PIP a faint y gallwch ei gael.

Gwneud hawliad PIP newydd os ydych chi wedi bod yn cael Lwfans Byw i'r Anabl (DLA)

Gallwch hawlio PIP os yw’r ddau beth canlynol yn berthnasol:

  • cawsoch eich geni ar 9 Ebrill 1948 neu ar ôl hynny

  • rydych chi'n cael DLA nawr - neu daeth eich hawliad diwethaf am DLA i ben lai na blwyddyn yn ôl

Pan fyddwch yn hawlio PIP am y tro cyntaf, nid oes unrhyw gyfyngiadau ychwanegol ar yr hyn y gallwch hawlio amdano na faint y gallwch ei gael.

Gwiriwch y rheolau ynghylch symud o DLA i PIP.

Cael mwy o PIP os bydd eich cyflwr yn gwaethygu

Os ydych yn cael PIP ar ôl oedran Pensiwn y Wladwriaeth, mae rheolau ychwanegol ynghylch yr 'elfen symudedd'. Mae’r elfen symudedd ar gyfer y cymorth ychwanegol sydd ei angen arnoch i symud o gwmpas.

Allwch chi ddim:

  • dechrau cael yr elfen symudedd, os nad ydych eisoes yn ei chael

  • symud o gyfradd safonol yr elfen symudedd i'r gyfradd uwch

Mae’r rheolau hyn yn berthnasol hyd yn oed os yw eich cyflwr meddygol wedi gwaethygu.

Rhagor o wybodaeth am elfennau'r PIP a faint y gallwch ei gael.

Gwiriwch i weld am ba hyd y bydd eich dyfarniad PIP yn para

Os ydych yn hawlio PIP ar ôl oedran Pensiwn y Wladwriaeth, bydd y DWP fel arfer yn rhoi 'dyfarniad amhenodol' i chi. Mae hyn yn golygu nad oes dyddiad gorffen. Byddant fel arfer yn adolygu’r dyfarniad bob 10 mlynedd.

Os ydych eisoes yn cael PIP pan fyddwch yn cyrraedd oedran Pensiwn y Wladwriaeth, bydd y DWP yn ei droi'n ddyfarniad amhenodol.

Help us improve our website

Take 3 minutes to tell us if you found what you needed on our website. Your feedback will help us give millions of people the information they need.

Adolygwyd y dudalen ar 02 Mawrth 2022