Os yw eich Lwfans Cyflogaeth a Chymorth (ESA) yn dod i ben oherwydd y terfyn blwyddyn

Os nad yw'r DWP wedi eich asesu ar ôl 365 diwrnod, byddant yn stopio eich math newydd o ESA neu eich ESA seiliedig ar gyfraniadau. 

Os ydych o’r farn y dylech chi fod yn y grŵp cymorth, gallwch herio penderfyniad y DWP.

Dydy’r terfyn amser o 365 diwrnod ar gyfer talu ddim yn berthnasol os dylech chi fod yn y grŵp cymorth. Os nad ydych chi'n siŵr, gwiriwch ym mha grŵp y dylech chi fod ynddo.

Gallwch wirio sut mae herio’r penderfyniad i stopio’ch ESA. Dywedwch wrth y DWP na ddylai eich ESA fod wedi dod i ben oherwydd nad ydych wedi cael eich asesu. Dylech ddechrau eich her o fewn 1 mis ar ôl i’r DWP ysgrifennu atoch i ddweud y bydd eich ESA yn dod i ben.

Gallwch barhau i gael ESA os yw eich cyflwr yn golygu y byddech yn cael eich rhoi yn y grŵp cymorth yn awr. Os nad ydych chi'n siŵr, gwiriwch ym mha grŵp y dylech chi fod ynddo.

Os bydd eich cyflwr yn newid cyn i'ch ESA ddod i ben

Gallwch wirio sut mae herio’r penderfyniad i stopio’ch ESA. Dylech ddechrau eich her o fewn 1 mis ar ôl i’r DWP ysgrifennu atoch i ddweud y bydd eich ESA yn dod i ben.

Anfonwch unrhyw dystiolaeth sydd gennych i'r DWP bod eich cyflwr wedi newid ers iddynt eich asesu ddiwethaf - er enghraifft, llythyrau gan eich meddyg. Mae'r DWP yn fwy tebygol o newid y penderfyniad os ydych wedi anfon tystiolaeth atynt. 

Ar ôl i chi herio'r penderfyniad, efallai y bydd y DWP yn eich gwahodd i asesiad gallu i weithio. Mae hyn er mwyn gweld a ddylech chi fod yn y grŵp cymorth. Gallwch wirio sut mae paratoi ar gyfer yr asesiad gallu i weithio.

Os bydd eich cyflwr yn newid cyn i'ch ESA ddod i ben

Os byddwch yn cael eich rhoi yn y grŵp cymorth yn awr, gallwch ofyn i’r DWP ddechrau eich hawliad ESA eto.

Dywedwch wrth y DWP am eich cyflwr drwy naill ai:

• ysgrifennu i’r cyfeiriad ar eich llythyrau ESA

• ffonio’r Ganolfan Byd Gwaith

Efallai bydd y DWP yn gofyn i chi lenwi ffurflen hawlio newydd.

Os byddant yn gwrthod dechrau eich ESA eto, gwiriwch sut i herio penderfyniad y DWP. Dylech ddechrau eich her o fewn mis i’r penderfyniad.

Efallai y gallwch hawlio budd-dal sy'n cael ei gyfrifo ar sail eich incwm.

Mae'r hyn y gallwch ei hawlio'n dibynnu ar ba fath o ESA yr ydych wedi bod yn ei dderbyn.

Os ydych chi'n cael math newydd o ESA

Efallai y byddwch yn gallu hawlio Credyd Cynhwysol – holwch a allwch chi hawlio Credyd Cynhwysol.

Os ydych chi wedi bod yn cael ESA seiliedig ar gyfraniadau

Efallai y gallwch ychwanegu ESA yn seiliedig ar incwm at eich hawliad.

I ychwanegu ESA yn seiliedig ar incwm, does dim rhaid i chi wneud hawliad newydd. Gofynnwch i’r DWP i ‘ddisodli’ y penderfyniad i ddod â’ch hawliad i ben – mae hyn yn golygu y byddan nhw’n diweddaru’r penderfyniad. Gallwch ofyn iddynt ddisodli’r penderfyniad drwy naill ai:

• ysgrifennu i’r cyfeiriad ar eich llythyrau ESA

• ffonio’r Ganolfan Byd Gwaith

Os nad oes gennych incwm neu os oes gennych incwm isel, efallai y gallwch wneud cais newydd am Gredyd Cynhwysol. Gallwch wirio a allwch chi hawlio Credyd Cynhwysol.

Os oes 12 wythnos neu fwy wedi mynd heibio ers i'ch ESA ddod i ben, efallai y gallwch wneud cais newydd am ESA. Gallwch wirio a allwch wneud cais newydd am ESA.