Edrychwch i weld a yw newid yn effeithio ar eich Credyd Pensiwn
Mae'r cyngor hwn yn berthnasol i Cymru. Gweler cyngor ar gyfer Gweler cyngor ar gyfer Lloegr, Gweler cyngor ar gyfer Gogledd Iwerddon, Gweler cyngor ar gyfer Yr Alban
Os ydych yn cael Credyd Pensiwn rhaid i chi ddweud wrth y Gwasanaeth Pensiwn am newidiadau i’ch arian neu drefniadau byw. Mae’r Gwasanaeth Pensiwn yn galw hyn yn adrodd yn ‘newid mewn amgylchiadau’.
Mae'n rhaid i chi ddweud wrthyn nhw hyd yn oed os yw'n ymddangos fel newid bach, neu dim ond am gyfnod byr. Er enghraifft, bydd angen i chi ddweud wrthynt os bydd rhywun yn eich tŷ yn symud allan - hyd yn oed os ydynt yn bwriadu symud yn ôl i mewn.
Mae’n bwysig rhoi gwybod am newid mewn amgylchiadau cyn gynted â phosibl. Gallai’r newid gynyddu eich taliad ac efallai y byddwch yn colli allan ar arian ychwanegol os byddwch yn dweud wrth y Gwasanaeth Pensiwn yn hwyr.
Dylech ddweud wrth y Gwasanaeth Pensiwn o hyd os ydych yn meddwl y gallai newid leihau eich Credyd Pensiwn - ni fyddwch yn arbed arian trwy roi gwybod amdano yn nes ymlaen. Os byddwch yn dweud wrth y Gwasanaeth Pensiwn yn hwyr gallech gael gormod o dâl a bydd yn rhaid i chi dalu'ch budd-daliadau yn ôl i'r Adran Gwaith a Phensiynau (DWP). Gelwir hyn yn ordaliad - gwiriwch sut mae'r Adran Gwaith a Phensiynau yn delio â gordaliadau.
Newidiadau y mae angen i chi roi gwybod amdanynt
Bydd yn rhaid i chi roi gwybod am newidiadau i’r Gwasanaeth Pensiwn.
Rhowch wybod am newid hyd yn oed os nad ydych yn siŵr a oes angen. Bydd y Gwasanaeth Pensiwn yn dweud wrthych os bydd eich Credyd Pensiwn yn cael ei effeithio.
Bydd angen i chi roi gwybod am newidiadau hyd yn oed os yw adran arall o’r llywodraeth eisoes yn gwybod amdanynt.
Newidiadau i'ch gwaith neu arian
Dywedwch wrth y Gwasanaeth Pensiwn os:
mae eich incwm yn mynd i fyny neu i lawr
rydych yn dechrau derbyn budd-daliadau eraill neu os daw budd-dal i ben
rydych yn dechrau neu'n gorffen cyflogaeth neu hunangyflogaeth
rydych yn sylwi bod newid i’ch pensiwn, cynilion neu fuddsoddiadau
rydych chi neu rywun arall yn eich tŷ yn dechrau cael mwy neu lai o arian o'u budd-daliadau
rydych chi neu’ch partner yn derbyn ôl-daliad, a elwir weithiau’n ôl-ddyledion, am unrhyw arian sy’n ddyledus i chi - er enghraifft, arian ychwanegol o gomisiwn gwerthu sy’n ddyledus i chi neu o gyflenwi sifft rhywun
Newidiadau i'ch manylion personol neu ble rydych chi'n byw
Dywedwch wrth y Gwasanaeth Pensiwn os:
rydych chi'n newid eich enw
rydych chi'n symud tŷ
pobl yn symud i mewn neu allan o'ch cartref
rydych yn mynd i ysbyty, cartref gofal neu lety gwarchod
Os byddwch yn symud cartref
Os ydych yn cael Credyd Pensiwn gallwch dalu llai o arian i gael eich post wedi’i ailgyfeirio i’ch cyfeiriad newydd – gelwir hyn yn ‘gostyngiad rhatach’. Dysgwch sut i gael gostyngiad ar ailgyfeirio post ar wefan y Post Brenhinol.
Newidiadau yn ymwneud â'ch teulu neu berthnasoedd
Dywedwch wrth y Gwasanaeth Pensiwn os:
rydych yn priodi, wedi ysgaru neu'n ffurfio partneriaeth sifil
mae eich partner yn symud i mewn gyda chi neu'n symud allan
rydych chi'n dechrau neu'n rhoi'r gorau i ofalu am rywun
eich partner neu rywun sy'n byw gyda chi yn marw
Os ydych yn cael Credyd Pensiwn ychwanegol am ofalu am blentyn, rhaid i chi ddweud wrth y Gwasanaeth Pensiwn os yw'r plentyn yn rhoi’r gorau i fyw gyda chi.
Os ydych yn gadael y DU
Dywedwch wrth y Gwasanaeth Pensiwn os byddwch yn gadael y DU am fwy na 4 wythnos. Fel arfer bydd eich Credyd Pensiwn yn cael ei atal, oni bai eich bod i ffwrdd oherwydd:
partner neu berthynas agos wedi marw - ni allwch fod i ffwrdd am fwy nag 8 wythnos
rydych chi, eich partner neu blentyn yn cael triniaeth feddygol - ni allwch fod i ffwrdd am fwy na 26 wythnos
Ni fyddwch yn cael Credyd Pensiwn os byddwch yn gadael y DU yn barhaol.
Os bydd eich hawl i breswylio neu statws mewnfudo yn newid
Dim ond os yw eich statws mewnfudo yn caniatáu ichi hawlio arian cyhoeddus y gallwch barhau i gael Credyd Pensiwn. Mewn rhai sefyllfaoedd mae’n rhaid i chi hefyd fod â ‘hawl i breswylio’ o hyd.
Gallwch hawlio arian cyhoeddus os oes gennych unrhyw un o’r canlynol:
Dinasyddiaeth Brydeinig neu Wyddelig
statws sefydlog o Gynllun Setliad yr UE
absenoldeb amhenodol - oni bai eich bod wedi dod i’r DU ar fisa perthynas sy’n oedolyn dibynnol
statws ffoadur neu warchodaeth ddyngarol
hawl i breswylio
Os oes gennych statws cyn-sefydlog o Gynllun Setliad yr UE, gallwch hawlio arian cyhoeddus - ond mae angen i chi hefyd ddangos bod gennych hawl i breswylio i gael Credyd Pensiwn. Gwiriwch a oes gennych hawl i breswylio.
Os ydych wedi gwneud cais i Gynllun Setliad yr UE a’ch bod yn aros am benderfyniad, gallwch hawlio arian cyhoeddus - ond mae angen i chi hefyd ddangos bod gennych hawl i breswylio i gael Credyd Pensiwn. Gwiriwch a oes gennych hawl i breswylio.
Os oes gennych unrhyw statws mewnfudo arall, gwiriwch a yw eich statws mewnfudo yn caniatáu ichi hawlio arian cyhoeddus.
Os ydych mewn Cyfnod Incwm wedi'i Asesu
Fel arfer dim ond os gwnaethoch ddechrau hawlio Credyd Pensiwn cyn 6 Ebrill 2016 y byddwch mewn Cyfnod Incwm a Asesir. Gwiriwch eich llythyr cais neu ffoniwch y Gwasanaeth Pensiwn os nad ydych yn siŵr.
Dywedwch wrth y Gwasanaeth Pensiwn am newidiadau i'ch incwm neu gynilion dim ond os bydd y rhain yn gostwng.
Bydd angen i chi roi gwybod am bob newid arall o hyd.
Bydd eich cyfnod incwm asesedig yn dod i ben os:
mae eich partner yn symud i mewn gyda chi neu rydych yn symud allan
rydych yn symud i gartref gofal
rydych chi neu’ch partner yn cyrraedd 65 oed
eich pensiwn yn dod i ben neu'n cael ei leihau
Rhoi gwybod am newid
Ffoniwch y Gwasanaeth Pensiwn a dywedwch wrthynt am y newid. Gall rhywun arall alw ar eich rhan ond rhaid i chi fod gyda nhw pan fyddant yn galw.
Llinell gymorth y Gwasanaeth Pensiwn
Ffôn: 0800 731 0469
Ffôn testun: 0800 169 0133
Relay UK - os na allwch glywed neu siarad ar y ffôn, gallwch deipio'r hyn rydych am ei ddweud: 18001 yna 0800 731 0469
Gallwch ddefnyddio Relay UK gydag ap neu ffôn testun. Nid oes tâl ychwanegol i'w ddefnyddio. Dysgwch sut i ddefnyddio Relay UK ar wefan Relay UK.
Fideo Relay - os ydych yn defnyddio Iaith Arwyddion Prydain (BSL).
Gallwch ddarganfod sut i ddefnyddio fideo Relay ar YouTube.
Dydd Llun i ddydd Gwener, 9.30am i 3.30pm
Mae galwadau am ddim o ffonau symudol a llinellau tir.
Ar ôl i chi ffonio mae’n well ysgrifennu llythyr at y Gwasanaeth Pensiwn i gadarnhau’r newid. Eglurwch beth yw'r newid a phryd y digwyddodd.
Gofynnwch i Swyddfa'r Post am brawf postio - efallai y bydd angen i chi ddangos pryd yr anfonoch eich llythyr.
Gallwch ddod o hyd i gyfeiriad eich Canolfan Bensiynau agosaf ar GOV.UK. Bydd angen i chi wybod eich cod post.
Cysylltwch â’ch Cyngor ar Bopeth lleol os oes angen help arnoch i roi gwybod am newid.
Ar ôl i chi roi gwybod am newid
Bydd y Gwasanaeth Pensiwn yn gweithio allan faint o Gredyd Pensiwn y dylech fod yn ei gael. Bydd yn ysgrifennu atoch os bydd eich Credyd Pensiwn yn newid.
Cysylltwch â’r Gwasanaeth Pensiwn os na fyddwch yn clywed unrhyw beth fis ar ôl i chi roi gwybod am y newid.
Gallwch herio’r Gwasanaeth Pensiwn os ydych yn anghytuno â’u penderfyniad.
Help us improve our website
Take 3 minutes to tell us if you found what you needed on our website. Your feedback will help us give millions of people the information they need.
Adolygwyd y dudalen ar 10 Rhagfyr 2018